Türkiyenin En Güzel Türkçe Forumu
Lütfen Giriş yapın Tense'lerde kayit olun.
Türkiyenin En Güzel Türkçe Forumu
Lütfen Giriş yapın Tense'lerde kayit olun.
Türkiyenin En Güzel Türkçe Forumu
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.

Türkiyenin En Güzel Türkçe Forumu

Lütfen Chat Kurallarını Okumadan Chate Giriş Yapmayın
 
AnasayfaAnasayfa  PortalPortal  Latest imagesLatest images  Kayıt OlKayıt Ol  Giriş yapGiriş yap  

 

 Paragraf (8. sınıf)

Aşağa gitmek 
2 posters
YazarMesaj
Tuğçe
Süper Moderator
Süper Moderator



Mesaj Sayısı : 109
Doğum tarihi : 09/04/96
Kayıt tarihi : 18/03/10
Kadın Koç Yaş : 27
Nerden : İstanbul

Paragraf  (8. sınıf) Empty
MesajKonu: Paragraf (8. sınıf)   Paragraf  (8. sınıf) EmptyPtsi Mart 22, 2010 7:18 pm

Paragraf, kendi içinde konu bütünlüğü olan yazı parçasıdır. İyi bir paragraf kendi içinde bütünlük oluşturmalı ki, işlenen konu ve düşünce eksiksiz olarak ortaya konulabilsin. Paragraf için uzun bir yazının kısaltılmış biçimidir de denilebilir.



"Gelişme ve değişim, konuşulan ve yazılan bütün dillerin ortak özellikleridir. Donmuş, kalıplaşmış bir dil düşünülemez. Dili oluşturan sesler, seslerin uyumu, sözcükler, sözcüklerin anlam alanı olduğu gibi kalmaz; gelişir, değişir. Bunun içindir ki dil durgun değildir, hareketlidir."




Bu paragrafta yazar, sayfalarla anlatılacak bir konuyu, bir paragrafta kısa ve bir bütünlük içinde vermiştir. Yazar, "dilde gelişme ve değişmenin kaçınılmaz olduğunu" birbiriyle uyum içindeki cümlelerle kısaca anlatmıştır.

OKS'de en çok üzerinde durulan konulardan biri de paragraftır. Paragraf sorularıyla öğrencilerin kompozisyon bilgileri ölçülmektedir. Soruları çözerken okunan bir parçanın doğru anlaşılması ve parçayla ilgili yorum yapılması önemlidir. Paragraf sorularının uzun olması, birçok öğrencinin bu sorulara çekinerek yaklaşmasına neden olmaktadır. Oysa paragraf soruları kolay sorulardır; bu sorularda öğrenciden bilgi istenmemektedir. Çünkü sorunun cevabı zaten paragrafın içerisindedir. Bu yüzden paragraf sorularına çekinerek değil, kendinizden emin bir biçimde yaklaşmalısınız.

Paragraf soruları çözülemeyecek sorular değildir, yeter ki kendinize güvenerek soruları çözmeye çalışın.Paragraf sorularını çözerken aşağıdaki uyarılara mutlaka dikkat ediniz:

Önce soru cümlesi okunmalı, soru cümlesindeki şu sözcüklere dikkat edilmeli: çıkarılabilir/çıkarılamaz, ulaşılabilir/ulaşılamaz...
Soru cümlesini okuduktan sonra paragraf metnini dudaklarınızla değil, göz ucuyla okumaya geçiniz.
Parçayı yazıldığı gibi, yani doğru okuyunuz.
Parçada anlatılanları tam olarak anlamadan seçeneklere geçmeyiniz. Çünkü seçeneklerde neyi aradığınızı bilmiyorsanız, doğru cevabı bulma şansınız yoktur.
Paragraf soruları okuma, anlama ve yorumlama soruları olduğundan sizden parçada anlatılanlarla ilgili bir sonuca varmanız istenir. Bu durumda sizin kişisel düşünceniz değil, parçada anlatılan düşünce önemlidir. Yorumlarınız parça etrafında gelişmelidir.


--------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------------
KONU

Konu, bir yazıda üzerinde durulan, söz söylenen kavram ya da durumdur.

Konu, ana düşünceye ulaşmanın ilk basamağıdır. Konu en yalın biçimiyle "Parçada ne anlatılıyor?" sorusunun karşılığıdır.

Bir yazının konusu iki veya üç sözcükle ortaya konabilir.



Paragrafın konusu ile ilgili sorular sınavda birkaç farklı başlıkla sorulmaktadır:

Paragrafın konusu aşağıdakilerden hangisidir?
Paragrafta yazar neyin üzerinde duruyor?
Bu paragrafta anlatılmak istenen nedir?
Yukarıdaki dizelerin teması nedir?...


"Eleştirmen dünün ve bugünün sanat sorunlarını iyi bilmeli, engin bilgi ve kültür sahibi olmalıdır. O, başka milletlerin belli başlı sanat eserlerini tanımalı, ele aldığı eseri bütün olarak kavrayabilmeli, peşin yargılardan uzak durmalıdır. Tek yönlü sanat anlayışına saplanıp kalmamalı, alışılmış güzelliklerden başka güzellikler bulunabileceğini düşünmeli, estetik değerleri ararken bir felsefî görüşte hareket edebilmelidir."




Yazar, paragrafın başından itibaren eleştirmenin nasıl olması gerektiğini ortaya koymuştur. Eleştirmenin, dünün ve bugünün sanat sorunlarını bilmesi, engin bilgi ve kültür sahibi olması... gibi özelliklerini sıralamıştır.

Paragrafın konusu, eleştirmenin özellikleridir diyebiliriz.

Kimi zaman sorularda paragrafın yerini dizeler alabilir. Paragrafın konusu yerine, dizelerdeki tema sorulabilir.

Şiire hâkim olan duyguya tema denir.



Bugün seksen yaşındayım

Uçurumun başındayım

Yoldaşlardan geri kaldım

Hâlâ binek taşındayım



Birinci dizeden şairin yaşlandığını, ikinci dizeden ölüme yakın olduğunu, üçüncü dizeden arkadaşlarının öldüğünü ve yalnız kaldığını çıkarabiliriz. Dörtlüğe bir bütün olarak baktığımızda ise şairin yaşlandığına değil, arkadaşlarından ayrı kaldığına üzüldüğünü çıkarabiliriz.

Buna göre dörtlüğün teması için yalnızlık duygusu diyebiliriz.

Örnek Soru:

Sen Şark'ın kınına girmeyen bir kılıcısın. Dövüle dövüle tavlanır, vurula vurula kırılırsın; gene her parçadan bir kıvılcım, her kıvılcımdan bir şimşek çakar. Ne yüksek bir kuvvetin, ne bitip tükenmez bir feyzin var, ey Türk!

Paragrafta Türk milletiyle ilgili olarak anlatılmak istenen nedir?

A) Mücadeleci olduğu

B) Çok iyi kılıç kullandığı

C) Silâh imalâtında usta olduğu

D) Madencilikte ileri gittiği

(1999-ML)

Yanıt: A



Örnek Soru:

Aydın, karşılaştığı her meseleyi yeniden irdeleyen insandır. Fikirler, üzerinde düşünülmeyince basmakalıp hâle gelirler; bir nevi batıl inanç şekline girerler. Aydın, başkalarından önce kendi kendine karşı hür olan insandır. Onun için hakikat, en üstün kıymettir.

Paragrafın konusu nedir?

A) Düşünce hürriyeti

B) Batıl inancın tehlikeleri

C) Aydının özelliği

D) Hakikatin önemi

(1998-DPY)

Yanıt: C



Örnek Soru:

Tutunduğum bir dalsın sen

Dudaklarımda balsın sen

Doyumsuz bir masalsın sen

Dinlerken coşarım Türkçem

Şiirin teması nedir?

A) Türkçenin inceliği

B) Türkçe sevgisi

C) Türkçenin zenginliği

D) Türkçeye duyulan özlem

(1999-DPY)

Yanıt: B



--------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------


ANA DÜŞÜNCE (ANA FİKİR)

Yazarın bir yazıyı kaleme alma amacına ya da okuyucuya vermek istediği mesaja ana düşünce denir.

Yazar ana düşünceyi bazen paragrafın giriş cümlesinde verebilir, bazen de parçanın geneline yayabilir. Bu yüzden ana düşünce paragrafın başında veya sonunda bulunur biçiminde bir genelleme yapmak mümkün değildir.

Ana fikirle ilgili sorular şu şekilde sorulmaktadır:

Bu parçada vurgulanan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
Bu paragraftan aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?
Parçadan çıkabilecek en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir?
Bu paragrafın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir?
Ana fikrin bulunması için önce konunun belirlenmesi gerekir. Çünkü konu, ana fikrin ilk basamağıdır.



Aşağıdaki parçanın önce konusunu, sonra ana fikrini bulalım:



"Bir toplumda her geçen gün doğan, gelişen düşünceler, duygular vardır. Ortaya çıkan ve gelişen bu duygu ve düşünceler toplum tarafından anlaşılmayabilir. Onları topluma duyuracak, toplumun açıkça kavramasını sağlayacak olanlar da şair ve yazarlardır. Bu duygu ve düşünceler ancak şair ve yazarların yapıtları ile açıklamalarını bulabilir."






Bu paragrafta yazar; şair ve yazarların topluma yaptıkları hizmetleri anlatıyor. Buna göre paragrafın konusu için, şair ve yazarların önemi diyebiliriz.

Konuyu bulduğumuza göre, şimdi paragrafın ana düşüncesini bulabiliriz. Yazar, paragrafta toplumdaki yenilik ve oluşumların ancak şairler ve yazarlar aracılığıyla açıklanabileceği ve duyurulabileceği üzerinde durmuştur.Bu açıklamalar ışığında paragrafın ana düşüncesi, "Şair ve yazarlar, toplumun sesidir." diyebiliriz.



"Teknoloji bazen korkunç bir şekil alıyorsa, bunun nedenini insanda arayalım. Bu, ya zekâ ya irade ya da ahlâk eksikliğinden ileri gelir. Sarhoş bir şoför, otobüsü uçurumdan yuvarlamışsa, bunun suçu teknolojide değil, şofördedir. Bunun gibi atom bombasının yaptığı veya yapacağı felâketin sorumlusu da insandır: Teknolojiyi kötüleyenler onun arkasındaki insanı görmeyenlerdir."




Bu paragrafta yazarın, teknoloji ve insan üzerinde durduğunu görüyoruz. Yani parçanın konusu teknoloji ve insandır.

Paragrafta yazar sarhoş şoför ve atom bombası örneklerini teknolojinin zararlı olduğunu somutlamak için değil, onu zararlı amaçlar için kullananın insan olduğunu göstermek için vermiştir. Yazar okura şu mesajı vermek istiyor: "Kötü olan teknoloji değil, onu kötüye kullananlardır.



Örnek Soru:

"Ben fikrimi değiştirdim, şimdi eskisi gibi düşünmüyorum." diyen adam az görülür. Bugün söyledikleri dün söylediklerine uymayanlar bile: "Ben değişmedim, dün de böyle düşünüyordum, değiştiğimi sananlar beni anlamamış." derler.

Parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) İnsanlar düşüncelerini ifade etmekte çoğu zaman güçlük çekerler.

B) İnsanın düşüncelerinde günden güne değişiklikler görülebilir.

C) Yaşam şartları değiştikçe insanların düşünceleri de değişir.

D) Fikirleri değişse de insanların bunu dile getirmesi zordur.

(2006-OKS)

Yanıt: D


Not: Paragrafta verilen örnekler ana düşünce olamaz. Çünkü örnek bir düşünceyi desteklemek için verilir. Örnekle desteklenen düşünce ana düşüncedir.




Örnek Soru:

Şimdi bir heykeltıraş düşününüz. Gevşek ve çürük bir zemin üzerine güzel ve mükemmel bir heykel yapmaktadır. Bu heykeli bir an için herkes beğenebilir. Fakat zemin çürük olduğundan bu heykel yaşayamaz. Harçlarla ne kadar kuvvetli dayanak yapılırsa yapılsın yıkılır. Çünkü zemini gevşektir.

Bu parçada vurgulanan temel düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

A) Önemli eserlerde kaliteli malzeme kullanmak gerekir.

B) Önemli işler bazı zararları göze almayı gerektirir.

C) Bir eserin kalıcılığı mükemmel olmasına bağlıdır.

D) Her iş öncelikle sağlam bir temele dayanmalıdır.

(2005-DPY)

Yanıt: D



--------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------


YARDIMCI DÜŞÜNCE

Bir yazıda ana düşünceyi değişik yollardan açıklayıp destekleyen düşüncelere yardımcı düşünce denir.

Parçada verilen örnekler yardımcı düşünceyi oluşturur. Ana düşünce bir denizse, denizi besleyen ırmaklar, nehirler ve dereler de yardımcı düşüncedir. Bundan dolayı bir parçada birden çok yardımcı düşünce bulunabilir.

Yardımcı düşünce sorularının çözümünde şöyle bir yol izlenebilir:

Önce soru cümlesi okunmalı, daha sonra verilen parça dikkatle, gerekiyorsa bazı yerlerin altı çizilerek okunmalı, son olarak da seçeneklere geçilmelidir. Bütün seçenekleri okuduktan sonra doğru cevabı bulamamış olabilirsiniz; kesinlikle telaşlanmayınız. Ne yapacaksınız? Doğru cevabı bulamamış olsanız da bir ya da iki seçeneği eleyebilirsiniz. Geriye kalan seçenekleri elemek için seçeneği bir kez daha okuyup paragrafta bulun ve o seçeneği eleyin. Eleyemediğiniz seçenek doğru cevap olacaktır.

Yardımcı düşünceyle ilgili sorularda, genel olarak paragrafta yer almayan, değinilmeyen ayrıntılar, bilgiler sorulmaktadır.

Bu sorular sınavlarda olumsuz soru kalıplarıyla sorulmaktadır:

Bu paragraftan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
Bu paragrafta aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
Bu paragraftan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Bu parçanın yazarı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?


"Hatıra türünün bizdeki tarihi pek eski sayılmaz. 20. yüzyıl öncesine gelinceye kadar hatıra yazmış olanların sayısı iki elin parmaklarını geçmez. Halbuki Batı'da Sezar'ın Galiç Savaşı'nı anlattığı hatıralarını dikkate alırsak yirmi asırlık bir geçmişinin olduğunu görürüz. Bize gelince, Sezar'ınkine benzer bir hükümdar hatırası olarak Bilge Kağan'ın Göktürk Kitabeleri dediğimiz metinlerini hatıra olarak kabul edebiliriz."




Bir söyleşiden alınan bu paragraftan hatıra türü ile ilgili şu yargılar çıkarılabilir:

Türk edebiyatında hatıra türünün yeni olduğu (Birinci cümleden)
20. yüzyıla kadar edebiyatımızda hatıra yazanların, az olduğu (İkinci cümleden)
Batı edebiyatında hatıra türünün oldukça eski bir geçmişinin olduğu (Üçüncü cümleden)
Roma İmparatoru Sezar'ın hatıra yazdığı (Üçüncü cümleden)
Göktürk Kitabeleri'nin hatıra türünün örneği sayılabileceği (Son cümleden)
Bu parçadan aşağıdaki yargıları çıkaramayız:

Türk edebiyatında hatıra türüne önem verilmediği
Edebiyatımızda nitelikli hatıra eserlerinin 20. yüzyıldan sonra yazıldığı
Hatıra türünün ilk örneğini Sezar'ın yazdığı
Bilge Kağan'ın hatıra türüne önem verdiği
Yukarıdaki yargıları paragrafın genelinden veya cümlelerinin herhangi birinden çıkarmamız mümkün değildir. Çünkü bu yargılar parçada geçen yargılar değil, bizim parçanın dışında söylediğimiz kendi görüşlerimizdir. Oysa yardımcı düşünceler paragrafta anlatılmalı ya da parçada anlatılan bilgilere uygun olmalıdır.

"Derin bir tarih bilgisine sahip olan Yahya Kemal, mensup olduğu milleti ve medeniyeti çok iyi tanıyordu. Tanıdığı ölçüde de seviyordu. Avrupa'da aldığı eğitimle de Batı medeniyetini yerinde görmüş ve öğrenmişti. Hem dostunu, hem düşmanını iyi biliyordu. Bu dost ve düşman arasındaki mücadelenin nasıl sonuçlanacağını tahmin ediyor ve tahmininde yanılmıyordu."




Bu paragraftan şu yargılar çıkarabilir:

Y. Kemal'in yetkin bir tarih bilgisine sahip olduğu (Birinci cümleden)
Y. Kemal'in, kendi ulusunu tanıdığı ve sevdiği (Birinci ve ikinci cümleden)
Avrupa medeniyetini yerinde görerek tanıdığı (Üçüncü cümleden)
Y. Kemal'in, tahminlerinin doğru çıktığı (Son cümleden)

Aşağıdaki düşünceler ise bu paragraftan çıkarılamaz:

Y. Kemal'in yüzeysel bir tarih bilgisine sahip olduğu
Olayları bir Avrupalı gözüyle değerlendirdiği
Y. Kemal'in Batı medeniyetinin etkisinden kurtulamadığı
Eserlerini Doğu-Batı senteziyle oluşturduğu


Örnek Soru:

Övmek, çocukta bir ışık yakmaktır. Azarlamak ise yanan ya da yanabilecek durumda olan bu ışığı söndürmek, onun duygu, düşünce evrenini karanlığa boğmaktır. Çocuğunu azarlamaya alıştırmadan büyütmeyi başarabilen anne-babalar gerçekten büyük, saygıdeğer eğiticilerdir.

Parçadan hangisi çıkarılamaz?

A) Çocuğun geleceğinin doğru eğitimle şekillenebileceği

B) Eğitimde ödülün cezadan daha etkili olduğu

C) Çocuğun özgür düşünmesinin sağlanması gerektiği

D) Çocuğun her şeyi ilk olarak ailesinden öğreneceği

(2005-OKS)

Yanıt: D



Örnek Soru:

"Ben kendimi şair sanarak değil, şair olmanın gereğine inanarak ve şiirin gereğini yerine getirmek için bu alanda sıkı ve düzenli bir çalışma yürütülebileceğini kabul ederek işe başladım." diyen bir kişi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) İnandığı şeylerin peşinden gittiği

B) Sorumluluk sahibi olduğu

C) Disiplinli çalışmaya karar verdiği

D) Başarılı bir şair olduğu

(2006-OKS)

Yanıt: D




--------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------


BAŞLIK

Başlık bir yazının adıdır. Başlık bize yazıyı tanıtır nitelikte olmalıdır. Başlık, konuyu ve ana düşünceyi çağrıştırır, hatta bazen konunun kendisi bile başlık olabilir. Başlık, dikkat çekici olmalı ve en çok iki ya da üç sözcükten oluşmalıdır.

Şimdi aşağıdaki paragrafa bir başlık bulalım:

"Sanatın yaşayıp gelişmesi için birçok şartın gerçekleşmesine ihtiyaç vardır. Bunlar arasında özgürlüğün payını küçümsemek hiç de doğru olmaz. Eskiden, sanatın bugünkü anlayışımıza uygun, insancıl bir gelişme göstermemesinden, o dönemde sanata nefes aldırmayan baskı sorumlu tutulabilir. Nasıl ki bu baskı ortadan kalktı, sanat gözleri kamaştıran bir güneş oldu ve yükselişi herkesi şaşkına çevirdi."




Paragrafta yazar, sanatın gelişmesinin özgürlükle çok yakın ilişkisi olduğunu belirtmiş. Paragrafın konusu sanatın gelişmesinde özgürlüğün önemi; paragrafın ana düşüncesi, "Sanat ancak özgürlük ortamında gelişir"dir.

Paragrafın başlığı olarak konuyu ve ana düşünceyi çağrıştıran, "Sanat ve Özgürlük" sözleri seçilebilir.


Örnek Soru:

Sanat, insanları uyandırır, onlara dünyalarını tanıtır ve sevdirir. Her şey insan için olduğuna göre, insanların en iyi ürünleri de onun içindir. Bu yüzden sanat her bakımdan insanlara yararlı olmak zorundadır.

Bu parçanın başlığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sanatın Özellikleri

B) Sanat-İnsan İlişkisi

C) Sanatın Oluşumu

D) Sanatın Zaferi

Yanıt: B
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
SaMeT_SiVKa
Admin
Admin
SaMeT_SiVKa


Mesaj Sayısı : 96
Doğum tarihi : 12/10/95
Kayıt tarihi : 15/03/10
Erkek Terazi Yaş : 28
Nerden : Evden
Lakap : BozKurT
İş/Hobiler : Oturmak

Paragraf  (8. sınıf) Empty
MesajKonu: Geri: Paragraf (8. sınıf)   Paragraf  (8. sınıf) EmptyPtsi Mart 22, 2010 8:21 pm

Paylaşım için teşekkürler.
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
https://turkceforum.yetkinforum.com
 
Paragraf (8. sınıf)
Sayfa başına dön 
1 sayfadaki 1 sayfası
 Similar topics
-
» Deyimler (8. sınıf)
» PARAGRAF SORULARI

Bu forumun müsaadesi var:Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz
Türkiyenin En Güzel Türkçe Forumu :: Türkçe Dersi :: 8.Sınıf-
Buraya geçin: