Türkçenin Ses Yapısı

Türkçenin Ses Yapısı
Dil - Ses Bilgisi
Türkçede 29 ses vardır. Ciğerlerden dudaklara kadar olan bölümde, yani ses yolunda, bu sesler çe­şitli boğumlamalara uğrayarak şekillenir.

ÜNLÜLERCiğerden gelen havanın, basınçla ses yolundan ge­çerken, hiçbir engele uğramadan çıkartılan seslere, ünlü ses denir. Türkçede sekiz ünlü ses vardır. Bu sesler "a, e, ı, i, o, ö, u, ü"dür.

ÜNLÜLERİN TANIMI

"a" ünlüsü: Kalın, geniş, düz bir ünlüdür.

"e" ünlüsü: İnce, geniş, düz bir ünlüdür.

"ı" ünlüsü: Kalın, dar, düz bir ünlüdür,

"i" ünlüsü: ince, dar, düz bir ünlüdür.

"o" ünlüsü: Kalın, geniş, yuvarlak bir ünlüdür.

"ö" ünlüsü: İnce, geniş, yuvarlak bir ünlüdür,

"u" ünlüsü: Kalın, dar, yuvarlak bir ünlüdür.

"ü" ünlüsü: İnce, dar, yuvarlak bir ünlüdür.

ÜNSÜZLER

Ünlüler söylenirken ses tellerinde titreşim olduğu halde, bir çok ünsüz söylenirken ses tellerinde titre­şim olmaz. Bu bakımdan ünsüzler ikiye ayrılır.

1. Sert Ünsüzler: p/ç/t/k/h/f/s/şSert ünsüzler de kendi aralarında iki bölüme ayrılır:

a-Süreksiz Sert Ünsüzler: p/ç/t/k

b- Sürekli Sert Ünsüzler: h / f / s / ş

2, Yumuşak Ünsüzler: b/c/d/g/ğ/j/l/m/n/ r/v/y/z Yumuşak ünsüzler de kendi aralarında ikiye ayrılır:

a- Süreksiz Yumuşak Ünsüzler: b / c / d / g

b- Sürekli Yumuşak Ünsüzler: ğ/j/l/m/n/r/v /y/z